Η καισαρική τομή είναι μια χειρουργική επέμβαση στην οποία ο γυναικολόγος ανοίγει το κατώτερο μέρος της κοιλιάς και με μια τομή στην μήτρα εξάγει το έμβρυo. Η καισαρική τομή μπορεί να είναι επείγουσα κατά τη διάρκεια της εξέλιξης ενός φυσιολογικού τοκετού, ή μπορεί να έχει προγραμματισθεί από πριν.
Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται καισαρική τομή;
Η χειρουργική επέμβαση καισαρικής τομής γίνεται είτε προγραμματισμένα σε κυήσεις όπου είναι γνωστό από πριν ότι ο φυσιολογικός τοκετός είναι αδύνατος ή επικίνδυνος, είτε σε επείγουσα βάση όταν υπάρχουν ενδείξεις δυσφορίας του εμβρύου ή κίνδυνος για τη μητέρα.
Αναλυτικά οι ενδείξεις για το έμβρυο είναι: Ενδείξεις δυσφορίας του εμβρύου (είτε κατά τον τοκετό, είτε εκτός τοκετού), ανώμαλη θέση μέσα στη μήτρα (πχ εγκάρσιο σχήμα ή ισχιακή προβολή), πολύ μεγάλα έμβρυα, ορισμένες περιπτώσεις πολλαπλής εγκυμοσύνης καθώς επίσης ανατομικές ανωμαλίες του εμβρύου που δεν επιτρέπουν φυσιολογικό τοκετό. Οι ενδείξεις από την μητέρα μπορεί να είναι: Σοβαρή προεκλαμψία, πρωτογενής ερπητική βλάβη, αδυναμία πρόκλησης τοκετού. Άλλες ενδείξεις είναι: Επιπωματικός πλακούντας, αποκόλληση πλακούντα με δυσφορία του εμβρύου, πρόπτωση ομφαλίου λώρου, μεγάλοι όγκοι της πυέλου που εμποδίζουν το φυσιολογικό τοκετό, προηγηθείσα κάθετη καισαρική τομή. Σε κάθε περίπτωση ο γυναικολόγος θα κρίνει και θα αποφασίσει την καλύτερη στρατηγική για την έγκυο και το έμβρυο.
Τι πιθανότητες έχει μια γυναίκα που ξεκινάει φυσιολογικό τοκετό τελικά να καταλήξει σε καισαρική τομή;
Περίπου 20% των πρωτοτόκων γυναικών τελικά καταλήγουν σε καισαρική τομή για διάφορους λόγους: αναστολή του τοκετού, απουσία συστολών μήτρας, αδυναμία καθόδου του εμβρύου, δυσφορία του εμβρύου κλπ.
Τι γίνεται σε μια καισαρική τομή;
Η γυναίκα οδηγείται στο χειρουργείο και της χορηγείται συνήθως αναισθησία (συνήθως ραχιαία). Ο γυναικολόγος κάνει μια οριζόντια τομή στο κατώτερο μέρος της κοιλιάς και αφού ανοίξει τα κοιλιακά τοιχώματα κάνει μια τομή στην μήτρα και βγάζει το έμβρυο και το παραδίδει στη ομάδα περιποίησης του νεογνού. Στη συνέχεια αφού αφαιρέσει και τον πλακούντα ράβει τη μήτρα και τα κοιλιακά τοιχώματα μέχρι το δέρμα της κοιλιάς.
Ενώ το νεογνό βγαίνει σε μερικά λεπτά από την έναρξη του χειρουργείου, η διαδικασία της αποκατάστασης της μήτρας και των τοιχωμάτων της κοιλιάς μπορεί να πάρει αρκετή ώρα, προκειμένου να εξασφαλιστεί επαρκής αιμόσταση και να γίνουν όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι.
Τι γίνεται μετά το χειρουργείο;
Η γυναίκα μπορεί να αισθάνεται ήπια ναυτία, ιδίως αν έχει λάβει γενική αναισθησία. Κατά τη διάρκεια των πρώτων 12-24 ωρών η γυναίκα κινητοποιείται και με υποβοήθηση σηκώνεται από το κρεβάτι. Η έγκαιρη κινητοποίηση μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης θρόμβων στα κάτω άκρα.
Υπάρχουν πλέον πάρα πολλά και πολύ αποτελεσματικά παυσίπονα φάρμακα, οπότε η γυναίκα θα πρέπει να ζητήσει επαρκή αναλγησία αν αισθάνεται ότι πονάει.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα αφαιρούνται οι ενδοφλέβιοι οροί και ο ουροκαθετήρας και η γυναίκα μπορεί να αρχίσει να πίνει υγρά και να σιτίζεται ελαφρά. Τα ράμματα του δέρματος συνήθως είναι απορροφήσιμα.
Έχει επιπλοκές μια καισαρική τομή;
Η καισαρική τομή μπορεί να συνοδευτεί δυνητικά από επιπλοκές. Η πιθανότητα επιπλοκών είναι μεγαλύτερη σε συγκεκριμένες περιπτώσεις γυναικών, όπως οι γυναίκες με προηγούμενη καισαρική τομή ή άλλα χειρουργεία στην κοιλιά, σε περιπτώσεις παχυσαρκίας ή σε ιδιαίτερες καταστάσεις όπως ο προδρομικός πλακούντας.
Η περισσότερο συνήθης επιπλοκή της καισαρικής τομής είναι η λοίμωξη και ο μετεγχειρητικός πυρετός. Άλλες επιπλοκές είναι η μεγάλη απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και οι βλάβες της μήτρας ή παρακείμενων οργάνων. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί και η πιθανότητα ανάπτυξης θρόμβων στα κάτω άκρα που μπορεί να προκαλέσει μέχρι και πνευμονική εμβολή.
Ευτυχώς η συχνότητα αυτών των επιπλοκών είναι χαμηλή.
