4ος μηνας εγκυμοσύνης
Ο 4ος μήνας της εγκυμοσύνης περιλαμβάνει τις εβδομάδες 14, 15, 16 και 17. Συνήθως η ναυτία του πρώτου τριμήνου έχει πλέον δώσει τη σειρά της σε μια ήρεμη φάση για την έγκυο, ωστόσο υπάρχουν αρκετές γυναίκες που συνεχιζουν να έχουν συμπτώματα ναυτίας και εμετού. Στον τέταρτο μήνα παραδοσιακά γινόταν το τριπλό τέστ, το οποίο έχει πλέον αντικατασταθεί από την αιματολογική εξέταση και το υπερηχογράφημα του 1ου τριμήνου (αυχενική διαφάνεια και papp-A).
Ο 4ος μήνας ξεκινάει στις 14 εβδομάδες και συνεχίζει μέχρι τις 17 εβδομάδες και 6 ημέρες. Να σημειωθεί ότι οι εβδομάδες υπολογίζονται μετρώντας αντίστροφα από την πιθανή ημερομηνία τοκετού (ΠΗΤ), η οποία καθορίζεται στη μοντέρνα ιατρική μέσω της εξέτασης του υπερηχογραφήματος 1ου τριμήνου.
Στον 4ο μήνα το έμβρυο έχει πλέον τα γνώριμα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου σε μικρογραφία. Το βάρος του είναι περίπου 100-200 γραμμάρια. Τα γεννητικά του όργανα έχουν διαμορφωθεί και προς το τέλος του 4ου μήνα δίνεται η δυνατότητα να γίνουν ορατά με το υπερηχογράφημα. Το νευρικό και το μυϊκό σύστημα του εμβρύου αναπτύσσονται ακόμα περισσότερο και οι κινήσεις που κάνει είναι περισσότερο έντονες. Στην 17η εβδομάδα το συνολικό μήκος του εμβρύου είναι περίπου 13 εκατοστά. Τα βλέφαρα του εμβρύου είναι κλειστά, ωστόσο μπορεί να αντιλαμβάνεται το φως. Με την ανάπτυξη του κεφαλιού τα μάτια αποκτούν μια περισσότερο κεντρική θέση στο πρόσωπο.
Η απάντηση είναι ότι υπάρχει κίνδυνος, ο οποίος όμως εξαρτάται από το ιστορικό της κάθε γυναίκας. Συνήθως ο κίνδυνος αποβολής μειώνεται καθώς η γυναίκα εξέρχεται από το τρίτο τρίμηνο, ωστόσο υπάρχουν γυναίκες με διαταρραχές στο αίμα, ή με δομικές ανατομικές ανωμαλίες πχ στον τράχηλο της μήτρας που μπορεί να παρουσιάσουν αποβολή. Επίσης, σε ένα μεγάλο ποσοστό (του μικρού αριθμού) αποβολών του 4ου μήνα δεν ανευρίσκεται κάποιος παθογόνος παράγοντας ως αίτιο.
Η έγκυος αρχίζει να αισθάνεται τις κινήσεις του μωρού από τις 18 εβδομάδες και μετά αν έχει προηγούμενη εγκυμοσύνη, ή λιγο πιο μετά αν πρόκειται για την πρώτη της εγκυμοσύνη.
Στην αρχή του 4ου μήνα η έγκυος έχει πάρει 2 με 3Kg (κιλά). Σε όλον τον 4ο μήνα εγκυμοσύνης η έγκυος παίρνει κατά μέσο όρο περίπου ενάμιση κιλό (1.5 Kg).
Στο πρώτο τρίμηνο η φυσιολογική αύξηση του βάρους είναι 2.5 με 3kg (κιλά). Στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο η φυσιολογική αύξηση βαρους είναι περίπου 0.4kg (400 γραμμάρια με μισό κιλό) κάθε εβδομάδα. Για τους παρατηρητικούς, στο παρακάτω γράφημα, όπου απεικονίζεται η πρόσληψη βάρους σε συνάρτηση με τις εβδομάδες της εγκυμοσύνης, μπορεί κάποιος να δει την επιτάχυνση της αύξησης του βάρους προς το τρίτο τρίμηνο.
Τα συμπτώματα της ναυτίας και του εμετού έχουν μειωθεί αισθητά και η γυναίκα βιώνει αυτήν την φάση της εγκυμοσύνης με σχετική ηρεμία αφού ο κίνδυνος αποβολής έχει μειωθεί σε σχέση με το 1ο τρίμηνο. Το δέρμα της εγκύου αποκτά μια ωραία υφή και εμφάνιση χάρη στην αυξημένη αιματική ροή που έχει, όπως εξάλλου και όλα τα όργανα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Μετά την 16η εβδομάδα συχνά το δέρμα του μετώπου αρχίζει να σκουραίνει (χλόασμα της εγκυμοσύνης). Περισσότερο σκούρο χρώμα μπορεί να εμφανίσουν επίσης η μέση γραμμή στην κοιλιά και τα έξω γεννητικά όργανα. Οι αλλαγές αυτές είναι ορμονικής φύσεως και στις περισσότερες περιπτώσεις υποχωρούν μετά τον τοκετό.
Στον 4ο μήνα γίνονται οι καθιερωμένες εξετάσεις, δηλαδή ο αιματοκρίτης για τον έλεγχο της αναιμίας, το σάκχαρο νηστείας και η γενική εξέταση ούρων. Ανάλογα με το ιστορικό μπορεί να γίνουν επιπλέον εξετάσεις.
Πρόκειται για προσδιορισμό στο αίμα της μητέρας 3 ουσιών, της β-χοριακής γοναδοτροπίνης, της α-φετοπρωτεϊνης και της ελεύθερης οιστριόλης. Χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της πιθανότητας εμφάνισης συνδρόμου Down, αλλα και για τον προσδιορισμό άλλων νοσημάτων του εμβρύου όπως της δισχιδούς ράχης. Το τριπλό τεστ πραγματοποιείται στον 4ο μήνα και ιδανικά μεταξύ της 16ης και 18ης εβδομάδας εγκυμοσύνης.